ارزش های تفرجی سیستم های اگروفارستری مناطق خشک - مطالعه موردی کرکس

رشد روزافزون جمعیت و به تبع آن بهره برداری بیش از حد از منابع طبیعی موجب بروز خسارات متعددی از قبیل فرسایش خاک آلودگی های زیست محیطی و درنهایت بیابانزایی گشته است. لذا برای استفاده پایداری از منابع طبیعی بایستی به این نکته توجه داشت که منابع طبیعی و علاوه برارزش های تولیدی ارزش های زیست محییطی نیز دارند. اگزوفارستری که تلفیقی از امور زراعی و مرتعی با تولید چوب و جنگلکاری است علاوه بر تامین منابع اقتصادی –اجتماعی متعدد برای ساکنان و کاربران اراضی منافع و اثرات زیست محیطی مهمی از قبیل ذخیره سازی اب، کاهش فرسایش خاک، و از سوی دیگر بهبود وضعیت چشم انداز را به همراه دراد. سیستم های اگروفارستری در عین حال که سطح معقولی از بهره وری از طبیعت را به همراه دارد می توان منجر به توسعه در آمدهای اقتصادی از طریق تفرج گشته از فشار روز افزون بر طبیعت بکاهد لذا در این مطالعه ارزیابی پتانسیل های تفرجی سیستم های اگروفارستی مورد توجه قرار گرفت. ماتریس لئوپولد یکی از متداول ترین و متکامل ترین روش های ارزیابی زیست محیطی است لکن در این مطالعه از اصول این روش جهت ارزش گذاری تفرجی بهره گرفته شد. بدین ترتیب که پنج فعالیت تفرجی در مجوز افقی ماتریس و فاکتور های موثر در تفرج از دیدگاه تفرجگر در محور عمودی ماتریس، در نظر گرفته شد. سپس تاثیر هر یک از فاکتورها بر روی هر یک از فعالیت ها در ماتریس به صورت کمی مشخص شدند. برای کمی کردن این تاثیرات پرسشنامه هایی متشکل از فاکتور ها بر روی هر یک از فعالیت ها در ماتریس به صورت کمی مشخص شدند. برای کمی کردن این تاثیرات پرسشنامه هایی متشکل از فاکتورهای موثر در تفرج از دیدگاه تفرجگاه تهیه و توسط تعدادی از تفرجگران در فعالیت های مختلف تفرجی تکمیل شد پرسشنامه ها بر اساس روش تصمیم گیری چند معیاره و دوین شد و سپس دادههای بدست آمده از از این پرسشنامه ها در ماتریس مورد استفاده قرار گرفت. بدین ترتیب با استفاده از ماتریس لئوپولد مدلی برای ارزیابی تفرجی چشم اندازهای مختلف بدست امد. پس از ثبت سیستم های اگروفارستری موجود در منطقه و پیاده کردن مدل تفرجی در آن ها ، مشخص شد که در شرایط مشابه مناطق واجد سیستم های اگروفارستری ارزش تفرجی بالاتری نسبت به مناطق فاقد این سیستم دارند.